10. Terug naar Heldenrust
Nog een paar woorden over het al dan niet onbewust herhalen van eigen werk. Het is een paar keer voorgekomen dat ik van een goede relatie het verzoek kreeg om een schilderij dat ooit aan zijn/haar neus voorbij ging (vrij) te kopiëren. Het schilderij "Heldenrust" is daar een voorbeeld van. Begin jaren tachtig heb ik op groot formaat (Paneel, 90x120 cm) een schilderij gemaakt van een tot ruïneuze staat vervallen optrekje in een woest berglandschap. Het schilderij werd via een galerie verkocht en ik heb het nooit meer terug gezien, maar gelukkig heb ik er nog een zelfgemaakte, dus wazige, foto van.*
Een tiental jaren later kreeg een liefhebber van mijn werk - die bestonden toen nog - tijdens een bezoek aan mijn atelier die foto onder ogen. Hij vroeg of ik er een kopie van wilde schilderen. Daar moest ik even over nadenken, maar toen ik die foto nog eens goed bestudeerde zag ik mogelijkheden een aantal onhandigheden in perspectief en stofuitdrukking te verbeteren en ben diezelfde dag nog aan de slag gegaan. Het resultaat, "Terug Naar Heldenrust" (Paneel, 90x120 cm) stemde de verzamelaar tot grote tevredenheid. Naar eigen zeggen beschouwt hij het nog steeds als het topstuk van zijn verzameling. Eind goed al goed, denk je dan.
Nog eens tien jaar later komt er een met volle overgave schilderijen verzamelend echtpaar op atelierbezoek. Ze hadden in een omstreeks 1995 door Teleac uitgegeven cursus boek: "Tekenen en Schilderen" (Je vraagt je af welke creatieve geest zo'n titel verzint) een afbeelding van "Terug naar Heldenrust" gezien. Of ik speciaal voor hen ook zo iets wilde schilderen. Dat wilde ik wel want afgezien van de altijd bruikbare zilverlingen die zo'n opdracht normaal gesproken oplevert doe ik een oprechte liefhebber van mijn werk graag een plezier. Omdat ze het met me eens waren dat nóg een kopie van "Heldenrust" een beetje te veel van het goede was heb ik me na grondig overleg vol overgave gestort op "Bij monumentenzorg liggen ze er wakker van" (Paneel, 70x100 cm). De bij tussentijdse bezoeken enthousiaste reacties van de toekomstige eigenaren spoorden me aan nóg beter mijn best doen. Toen ik het werk voltooid had en daar per mail met enige trots melding van maakte bleef het echter akelig stil. Geen enkele reactie. Het duurde maanden voor ik een berichtje kreeg met de mededeling dat ze tot hun spijt genoodzaakt waren van aankoop af te zien omdat ze, terwijl ik me in het zweet zat te werken, hun voor mijn meesterwerk gereserveerde duiten hadden opgemaakt aan een werk van een véél beroemdere (en - ik kan het niet ontkennen, zelfs als hij een mindere dag heeft - een véél betere) kunstenaar. Toen er rond die tijd ook nog eens een financiële crisis uitbrak was snel duidelijk dat ik ook een verkoop op de langere termijn wel kon vergeten. Dingen gebeuren, maar vanuit een stoffige hoek van het magazijn waar hieronder afgebeeld schilderij met het gezicht tegen de muur zijn dagen slijt, klinkt zo nu en dan een zacht en verongelijkt gejammer. Want afgewezen worden is tot daar aan toe, maar afgewezen worden zonder dat de opdrachtgevers ooit de moeite namen naar je te komen kijken, hoe wreed wil je het hebben.
* Oktober 2023: Naar aanleiding van het bovenstaande stukje kreeg ik een alleraardigst mailtje waarin wordt gemeld dat “Heldenrust” in een verzameling niet eens zo ver van mijn woonplaats, knorrend van tevredenheid, zijn plek heeft gevonden.
